Jesień to idealny czas by do swojej diety włączyć dynię. Należące do jednorocznych roślin z rodziny dyniowatych warzywo jest w tym okresie łatwo dostępne w sklepach, a jego cena nie jest zbyt wysoka. Jego wygląd sprawia, że bywa ono ciekawą, jesienną dekoracją. Jednak aspekt ten nie jest jedną jego zaletą. Warto po nie sięgnąć ze względu na właściwości.

Lekkostrawna, stosunkowo niskokaloryczna, choć sycąca dynia jest dobrym źródłem witamin. Jej miąższ zawiera niezbędną w procesie widzenia, działającą ochronnie na błony śluzowe i nabłonek witaminę A, ułatwiającą przyswajanie żelaza, regulującą produkcję kolagenu witaminę C oraz wykazującą właściwości przeciwzakrzepowe witaminę E, będącą silnym przeciwutleniaczem. Warto wspomnieć że witaminy te wpływają korzystnie na układ odpornościowy, co jest szczególnie ważne jesienią i zimą, gdy łatwo o przeziębienia i choroby. Ponadto dynia zawiera również witaminy z grupy B, które są odpowiedzialne głównie za właściwe funkcjonowanie układu nerwowego.

Warzywo to bogate jest również w różne składniki mineralne. W 100 g zawiera ona ilość potasu zbliżoną do tej w 100 g pomidorów. Jest on niezbędny do utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej, odpowiada za właściwe przewodzenie impulsów nerwowych (stąd jest ważny dla układu nerwowego i funkcjonowania mózgu) oraz prawidłową pracę mięśni - zarówno szkieletowych jak i mięśni serca. Dynia bogata jest również w szczególnie ważny dla układu kostnego wapń, który wpływa także na krzepnięcie krwi, regulację niektórych hormonów oraz prawidłowe przewodzenie impulsów nerwowych. Ponadto zawiera magnez, działający na nasz stan psychiczny (koi nerwy i niepokój), zwiększający poziom energii oraz istotny dla układu nerwowego i mięśniowego. Warzywo to jest ponadto źródłem cynku, ważnego nie tylko dla skóry, włosów i paznokci, ale i dla naszej sprawności intelektualnej oraz układu odpornościowego. Dynia zawiera także fosfor i neutralizujący nadmiar metali ciężkich, obniżający ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe selen.

Dynia m.in. pozytywnie wpływa na układ krążenia (obniża wysokie ciśnienie tętnicze krwi, obniża stężenie cholesterolu całkowitego we krwi), ma działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, pomaga w regeneracji i prawidłowym działaniu przewodu pokarmowego i wątroby. Jest dobra dla osób odchudzających się, nawadnia, pozytywnie działa na skórę. Wzmacnia także układ odpornościowy.

Jak łatwo włączyć to warzywo do diety? Nie jest to wcale takie trudne. Dynia ze względu na swój neutralny smak daje wiele możliwości wykorzystania zarówno na słono jak i na słodko.

Świetnym pomysłem jej wykorzystania jest przygotowanie zupy cream, która jest łatwą i szybką opcją sycącego posiłku dla całej rodziny. Dynię można z powodzeniem użyć do dań z curry oraz zapiec z innymi warzywami w piekarniku. Nada się również jako farsz do pierogów lub naleśników. Przygotować z niej można także wegetariańskie kotlety i placki.

Inną formą wykorzystania jej jest przygotowanie z niej przetworów. Dynię da się z powodzeniem fermentować i tym samym wykorzystywać w daniach również poza sezonem. Przepis na dynię fermentowaną z przyprawami znajdą Państwo tutaj: https://kuchniasklep.pl/dynia-fermentowana-z-przyprawami-przepis-31.html Warzywo to doskonale sprawdzi się również na domowy dżem, świetnie łącząc się z gruszkami, jabłkami lub pomarańczą. Będzie to idealny dodatek do śniadań w postaci tostów, kanapek, serków wiejskich, pancake’ów, a nawet owsianki.

Choć pod tym kątem wydawać by się mogła dość niepozorna, dynia daje wiele możliwości wykorzystania w deserach. Zmieniona na puree będzie idealnym dopełnieniem tart lub ich głównym składnikiem - przykładem może być popularna w Stanach Zjednoczonych tarta dyniowa (https://kuchniasklep.pl/tarta-dyniowa-przepis-67.html). Odnajdzie się także w sernikach, jako dopełnienie piernika czy składnik muffinek. Jednak pieczenie to nie jedyny sposób wykorzystania dyni na słodko. Można z niej przygotować pudding, budyń, a nawet lody!

ZUPA DYNIOWA: Wyjątkowo łatwe i szybkie w przygotowaniu danie dla całej rodziny, które będzie lekkie i jednocześnie sycące.

Składniki na 4 porcje:

podstawowe: dynia (cała lub puree na bazie pieczonej dyni) - około 800-900 g / cebula - 1 sztuka / czosnek - 2 ząbki / bulion drobiowy lub warzywny - 750 ml / sól i pieprz

opcjonalnie: ziemniaki - 4-5 sztuk / marchewka - 2-3 sztuki / pomidor - 1 sztuka lub ½ puszki krojonych / gałka muszkatołowa mielona, kurkuma, imbir mielony, mielone goździki - wg uznania

do podania: pestki dyni / natka pietruszki / grzanki czosnkowe / śmietanka / mleczko kokosowe

Jak przygotować zupę z dyni w kawałkach?

Dynię podziel na mniejsze kawałki, usuwając z niej pestki i włókniste części. Pokryj z pomocą pędzelka odrobiną oliwy z oliwek i podpiecz w piekarniku w temperaturze 180 stopni przez 35-45 minut (dłużej jeśli trzeba). Gotowa dynia powinna nabrać złocistego koloru i być na tyle miękka by można ją było przekuć widelcem.

W międzyczasie pokrój warzywa w kostkę (jeśli je dodajesz). Ziemniaki możesz podpiec razem z dynią.

Na patelni na oliwie z oliwek zeszklij pokrojoną drobno cebulę, dodaj wyciśnięty przez praskę czosnek, wymieszaj. Dodaj podpieczoną w piekarniku dynię (sam miąższ) i pozostałe warzywa. Dopraw solą i pieprzem. Ponownie wymieszaj i zalej bulionem.

Zagotuj i gotuj przez 10-15 minut, tak by dynia i ziemniaki na pewno były miękkie. Pod koniec dodaj sparzonego pomidora bez pestek i szypułek, lub pomidory w puszce. Dopraw resztą przypraw i odstaw do lekkiego przestudzenia.

Zblenduj blenderem na gładką masę. Podawaj z wybranymi dodatkami.

Jak przygotować zupę z dyni w postaci puree?

Zeszklij cebulę i czosnek, podsmaż ziemniaki (jeśli dodajesz). Zalej bulionem i dodaj puree. Dalej postępuj tak samo jak w przypadku dyni w kawałkach.

LODY DYNIOWE: Lody dyniowe mogą być ciekawym deserem, zaskakującym pomysłowością i oryginalnością.

Składniki na 4 porcje:

podstawowe: puree z dyni - 220 g / śmietanka 36% - 2 szklanki / pełne mleko - 1 szklanka / odtłuszczone słodzone mleko skondensowane - 1 puszka

przyprawy: mielony cynamon - 1 łyżeczka / mielony imbir - ½ łyżeczki / mielona gałka muszkatołowa - ¼ łyżeczki / mielone goździki - ¼ łyżeczki

opcjonalnie: kruche ciastka/herbatniki - ok. 5 sztuk (50-75 g) / ekstrakt waniliowy - 1 łyżeczka

Jak przygotować lody?

Wymieszaj składniki płynne z mieszanką przypraw, tak by się dobre ze sobą połączyły. Możesz to zrobić ręcznie w misce, z pomocą miksera na niskich obrotach czy też maszynki do lodów posiadającej mieszadło.

Dodaj wybrane opcjonalne składniki i delikatnie wymieszaj je z całością.

Schłodź mieszankę, a następnie umieść ją w maszynce do lodów i pozostaw do zamrożenia na około 20-30 minut. Następnie przełóż ją do docelowych pojemników i umieść w zamrażalniku na co najmniej kilka godzin, a najlepiej całą noc.

Jeśli nie posiadasz maszynki do lodów, od razu po wymieszaniu i przy tym ubiciu masy przelej ją do pojemników i wsadź do zamrażalnika na całą noc.

Z czym podawać lody dyniowe?

Opcji jest dość sporo. Doskonale skomponują się one m.in. z bitą śmietaną, kawałkami czekolady, polewą czekoladową lub waniliową, orzechami włoskimi lub pekan, pestkami dyni, suszoną skórką pomarańczy.